Bình luận Mâm ngũ quả ngày Tết có ý nghĩa gì? Cách bày mâm ngũ quả ngày Tết là chủ đề trong nội dung bây giờ của Tiên Kiếm. Theo dõi nội dung để biết chi tiết nhé.
Mâm ngũ quả là nét đẹp truyền thống trong văn hóa người Việt Nam xưa và nay. Tùy theo điều kiện, hoàn cảnh và đặc trưng vùng miền mà mâm ngũ quả được đa dạng và biến tấu khác nhau nhưng vẫn đảm bảo giữ được nét đặc trưng. Vậy mâm ngũ quả ngày Tết có ý nghĩa gì? Cách bày mâm ngũ quả ngày Tết. Cùng theo dõi nhé!
1. Mâm ngũ quả là gì?
Mâm ngũ quả là khái niệm chỉ một mâm trái cây có chừng năm loại trái cây khác nhau thường có trong ngày Tết Nguyên Đán của người Việt. Thông thường, mâm ngũ quả được sắp xếp trên bàn thờ gia tiên hoặc trang trí trên bàn tiếp khách, các loại trái cây bày trên mâm thể hiện nguyện ước của gia chủ qua tên gọi, màu sắc và cách sắp xếp của chúng.
2. Ý nghĩa của mâm ngũ quả
Mâm ngũ quả ngày Tết của người Việt được thể hiện theo thuyết duy vật cổ đại xưa, tất cả mọi vật chất đều được tạo nên bởi 5 yếu tố ban đầu, đó chính là: Kim loại (kim), nước (thủy), gỗ (mộc), lửa (hỏa) và thổ (đất) được gọi là ngũ hành.
Ngoài ra, theo quan niệm của nhân gian thì “ngũ quả” chỉ sự tập trung đầy đủ các loại trái cây trong đất trời. Mâm ngũ quả ngày Tết nhằm thể hiện mong muốn âm dương hòa hợp, sinh sôi nảy nở, phát triển.
Cho nên ông cha ta đã chọn 5 loại trái cây để cúng vào đêm giao thừa với ngụ ý rằng: Những sản vật này được đúc kết từ biết bao công sức, mồ hôi và nước mắt của người lao động, kính dâng lên đất trời, thần thánh trong giờ phút linh thiêng của vạn vật sinh tồn.
3. Cách trình bày trong mâm ngũ quả
Mâm ngũ quả thì tất nhiên sẽ phải có đủ 5 loại quả thế nhưng theo từng quan niệm của vùng miền đồng thời phụ thuộc vào mùa xuân hoa trái khác nhau mà mâm ngũ quả ngày Tết cũng có sự khác nhau.
Miền Bắc
Ở miền Bắc, đa số mọi người đều bày biện mâm ngũ quả theo thuyết Ngũ hành. Do đó với người dân miền Bắc, một mâm ngũ quả đẹp, đúng chuẩn phải là một mâm ngũ quả có đầy đủ các loại trái cây như: Chuối xanh, bưởi, phật thủ, sung, hồng, quất cảnh, ớt, dứa,… với màu sắc rực rỡ nhưng phải hài hòa, đảm bảo đúng theo Ngũ hành:
– Kim: Màu trắng.
– Mộc: Màu xanh lá.
– Thủy: Màu đen.
– Hỏa: Màu đỏ.
– Thổ: Màu vàng.
Cách trình bày phổ biến và truyền thống nhất là: Để nải chuối ở dưới cùng, đỡ lấy toàn bộ các loại quả khác. Ở chính giữa là quả bưởi hoặc phật thủ vàng, đào, hồng, quýt thì bày xung quanh còn những chỗ trống có thể cài xen kẽ quất, táo xanh hoặc quả ớt chín đỏ.
Miền Trung
Miền Trung vốn là mảnh đất nghèo khó, đất đai cằn cỗi, khí hậu khắc nghiệt. Do đó, vào dịp Tết Nguyên đán, ở đây rất ít hoa quả nên người dân cũng không quá câu nệ hình thức mà chủ yếu có gì cúng nấy, miễn thành tâm là được. Các loại trái cây thường thấy trong mâm ngũ quả của người miền Trung là: Thanh long, chuối, dưa hấu, mãng cầu, dứa, sung, cam, quýt,…
Miền Nam
– Miền Nam thường bày biện mâm ngũ quả với mong muốn là “cầu sung vừa đủ xài” để bước sang năm mới đủ đầy, sung túc. Do đó, trong mâm ngũ quả ngày Tết miền Nam thường tương ứng với 5 loại quả: mãng cầu, sung, dừa, đu đủ và xoài.
– Bên cạnh đó, người miền Nam không thờ cúng một số loại trái cây có cách phát âm mang ý nghĩa không tốt như chuối (Chúi nhủi, làm ăn không phất lên được), lê (lê lết, đổ bể, dễ thất bại), cam, quýt (Quýt làm cam chịu),…
– Cách trang trí mâm ngũ quả miền Nam thông dụng nhất là đặt đu đủ, dừa, xoài lên mâm trước do có hình dáng to và khá nặng để đỡ các loại trái khác rồi sau đó mới lần lượt bày những loại quả còn lại lên.
Bạn cũng có thể dùng điện thoại để chụp lại mâm ngũ quả để khoe với mọi người.
4. Một số lưu ý khi bày trí mâm ngũ quả
Vì thế khi trang trí mâm ngũ quả bạn cũng bắt buộc làm theo thuyết ngũ hành để tránh mắc lỗi như chọn các loại trái cây không có ý nghĩa hoặc không đủ 5 màu của ngũ hành. Bạn có thể tham khảo một số loại trái cây tương ứng với ngũ hành:
+ Kim – màu trắng: Dưa lê trắng, lê trắng,…
+ Mộc – màu xanh lá: Dưa hấu, chuối xanh, xoài xanh, đu đủ xanh, mãng cầu, trái na, trái sung, trái dừa,…
+ Thủy – màu đen: Nho đen, vú sữa hay những trái cây có màu sẫm tối.
+ Hỏa – màu đỏ: Táo đỏ, trái hồng, trái dừa lửa, thanh long,…
+ Thổ – màu vàng: Cam vàng, quýt vàng, dưa hấu vàng, dưa lê vàng, xoài chín, phật thủ,…
– Không nên rửa quả trước khi bày mâm ngũ quả vì sẽ làm quả sớm bị thối hoặc héo ở những chỗ còn đọng nước. Nếu bị như vậy, bạn có thể dùng khăn giấy ẩm lau qua là được.
– Nên lựa những quả già nhưng chưa chín quá hoặc quả ương ương về bày để không bị thối vì mâm ngũ quả thường được để sau 30 Tết trong vài ngày vì thế bạn không nên mua và bày mâm ngũ quả quá sớm.
Hy vọng với những chia sẻ về mâm ngũ quả ngày Tết trên đây thì bạn và gia đình sẽ có một cái Tết thật ấm cúng, đầy hạnh phúc và ý nghĩa.
