Chia sẻ Déjà vu là gì? Những thông tin thú vị xoay quanh hiện tượng déjà vu

Bạn có thể đã từng cảm thấy những gì chỉ vừa mới xảy ra trở nên quen thuộc như đã từng xảy ra trước đây. Hiện tượng này được gọi là déjà vu. Bài viết này sẽ giới thiệu đến bạn những thông tin thú vị về déjà vu. Hãy cùng xem nhé!

1. Déjà vu là gì?

Déjà vu có thể hiểu với nghĩa là “đã từng nhìn thấy” hay còn gọi là ký ức ảo giác. Bạn có thể có cảm giác quen thuộc khi gặp một ai đó lần đầu tiên hay thấy mình đã từng ở một nơi nào trước đây mặc dù chưa hề đặt chân đến.

Déjà vu là hiện tượng cảm giác thấy điều vừa xảy ra đã xảy ra trước đây

2. Nghiên cứu khoa học về déjà vu

Hiện tượng déjà vu đã được tiến hành nghiên cứu sâu trong ngành tâm lý học và thần kinh học từ những năm cuối thế kỷ 20.

Theo khoa học lý giải, déjà vu là một tật dị thường của bộ nhớ giữ cho ta một ấn tượng mà ký ức “đang được nhớ lại” hoàn toàn không phải là một khả năng nhận biết trước tương lai.

Theo một vài nghiên cứu trên các tài liệu điện tử cung cấp trên điện thoại hay máy tính, tần số trải nghiệm hiện tượng này giảm dần theo sự gia tăng tuổi tác và dễ gặp hơn ở người có trí tưởng tượng và khả năng ghi nhớ các giấc mơ cao hơn.

Déjà vu thường gặp ở trẻ nhỏ và người trẻ tuổi có trí nhớ tưởng tượng tốt

3. Những loại déjà vu

Déjà vu liên tưởng

Déjà vu liên tưởng là hiện tượng mà khi bạn nhìn thấy, nghe thấy, ngửi thấy hoặc trải nghiệm một điều gì đó và có cảm giác bạn đã từng trải qua điều này trước đây.

Nhiều nhà nghiên cứu cho rằng loại déjà vu này là những trải nghiệm chủ yếu dựa trên ký ức, và họ đặt giả thuyết rằng trung tâm ký ức của não bộ chịu trách nhiệm cho việc này.

Déjà vu sinh học

Déjà vu sinh học có thể xem là một tật dị thường thường gặp ở những người mắc chứng động kinh thùy thái dương. Có nhiều nghiên cứu cho thấy nhiều bệnh nhân động kinh sẽ có cảm giác déjà vu trước khi cơn động kinh bắt đầu.

Déjà vu trở thành một tật dị thường khi phát triển nặng

Tuy nhiên, biểu hiện của một déjà vu liên tưởng có thể khác biệt so với hiện tượng déjà vu thông thường. Những người gặp loại déjà vu trải qua cảm giác vô cùng chân thật chứ không đơn thuần chỉ là một hình ảnh, một âm thanh hay một mùi hương thoáng qua.

4. Những yếu tố dẫn đến hiện tượng déjà vu

Tuổi tác: Déjà vu là hiện tượng gặp vấn đề về bộ nhớ thường gặp ở những người trẻ tuổi có trí nhớ phát triển hơn, ít gặp ở những người cao tuổi.

Giới tính: Déjà vu thường không có hiện tượng phân biệt giới tính giữa nam và nữ. Hiện tượng này có thể xảy ra đồng đều ở cả hai.

Điều kiện sống: Déjà vu gắn với trí nhớ và trí tưởng tượng nên có thể dễ gặp hơn ở những người có đời sống tốt, học vấn cao.

Déjà vu xảy ra với hình ảnh mờ không rõ ràng

Tần suất đi du lịch: Trải nghiệm của những người thường xuyên đi du lịch giúp cho trí nhớ và não bộ của họ phát triển hơn, não bộ có nhiều dữ liệu hơn người không thường xuyên vì vậy họ sẽ thường gặp hiện tượng này hơn.

Tình trạng căng thẳng: Khi rơi vào trạng thái căng thẳng mệt mỏi, các dây thần kinh có thể hoạt động có thể chèn ép nhau dễ dẫn đến hiện tượng này.

5. Những giả thiết liên quan đến hiện tượng déjà vu

Déjà vu là do các giác quan đánh lừa con người?

Có một giả thiết cho rằng, khi các giác quan cảm nhận được điều gì đó não bộ sẽ cố gắng tìm kiếm hành động, kí ức trước đây phù hợp với cảm nhận vừa xảy ra. Não bộ sẽ cố gắng gợi lên cho chủ thể cảm giác đã từng nhìn thấy , nghe thấy những gì vừa trải qua đã xảy ra trước đây. Giả thiết này cho rằng các giác quan trong cơ thể đã “chơi khăm” lại con người. Tuy nhiên giả thiết này không có ý tưởng và minh chứng để kiểm tra.

Những ký ức hình ảnh có thể bị lẫn với ký ức thực tế

Déjà vu là lỗi biên mục đơn giản?

Những ký ức được sắp xếp trong não bộ theo một cấu trúc nào đó. Trong quá trình sắp xếp não bộ có khả năng sẽ xảy ra lỗi nhỏ khiến ký ức không rõ ràng.

Bạn sẽ bị não bộ thuyết phục rằng đã từng trải nghiệm trước đây trong quá khứ. Vấn đề chính dẫn đến việc này là bộ não của bạn không làm tốt chức năng vốn có. Não bộ có thể đã lưu trữ ký ức ngắn hạn vào khu vực của trí nhớ dài hạn khiến bạn có cảm giác đã gặp, nhìn thấy, nghe thấy những thứ vừa mới gặp trước đây.

Khả năng nhớ của con người không tốt

Một ví dụ về nghiên cứu của một giáo sưu tâm lý học cho thấy khi nhìn chằm chằm vào một thứ gì đó, sau đó họ cảm thấy đã nhìn thấy nó trước đây mặc dù bạn có thể chỉ nhìn thấy nó hoặc nhận biết nó một cách gián tiếp.

Điều này chỉ ra rằng bộ nhớ của bạn không tốt, không phân biệt chính xác được các loại hình ghi nhớ hoặc các bộ phận của não hoạt động không đồng bộ. Việc này khiến cho hiện tượng déjà vu xảy ra với những hình ảnh, cảm giác mơ hồ không rõ ràng.

Déjà vu khiến người trải nghiệm có thể có rắc rối về cảm nhận được thời gian

Déjà vu là biểu hiện của bệnh động kinh

Theo nghiên cứu, nhiều bệnh nhân trước khi bắt đầu cơn động kinh thường xảy ra hiện tượng déjà vu. Thùy thái dương ở giữa là bộ phận liên quan đến nhận thức giác quan, tạo ngôn ngữ lời nói và kết hợp trí nhớ. Khi cơn động kinh chuẩn bị tới các dây thần kinh có thể bị chèn ép, hoạt động không bình thường dẫn đến hiện tượng déjà vu.

Déjà vu mãn tính là do tổn thương não

Đối với hiện tượng của déjà vu mãn tính, nó đã trở thành một căn bệnh đích thực. Đối với những người đã đến mức độ này, déjà vu khiến cuộc sống của họ bị đảo lộn, họ không phân biệt được hành động nào đã làm hoặc chưa làm.

Déjà vu do giác quan tự tạo cảm giác cho não bộ

Nhiều nghiên cứu cho thấy rằng người bị bệnh déjà vu kinh niên thường bị tổn thương não, đặc biệt là những tổn thương ở vùng thái dương hoặc vùng trước mặt.

Tuy nhiên, đây chỉ là những giả thiết về hiện tượng déjà vu và chưa được công nhận chính thức nên bạn không cần quá lo lắng khi gặp hiện tượng này.

6. Làm gì khi gặp hiện tượng déjà vu

Hít thở sâu: Hít thở sâu là phương pháp đơn giản và có thể hữu ích để giúp duy trì trạng thái cân bằng của não bộ, giúp giải tỏa tâm lý căng thẳng giúp não bộ thoải mái hơn.

Tập trung suy nghĩ vào hiện tại: Bạn nên cố gắng tập trung và suy nghĩ đến việc đang làm hoặc làm việc gì đó để gây chú ý với não bộ.

Ghi lại nhật ký: Bạn nên ghi lại những gì đã thấy, đã xảy ra xung quanh mình một cách chi tiết có thể giúp bạn nhận biết được rõ ràng về déjà vu.

Ghi lại nhật ký có thể giúp ích cho việc cải thiện cảm giác Déjà vu

Nghỉ ngơi nhiều hơn: Khi mệt mỏi căng thẳng, não bộ có thể hoạt động không theo cấu trúc vì vậy nghỉ ngơi đầy đủ, giảm bớt căng thẳng sẽ giúp ích cho việc điều chỉnh hiện tượng này. Ngoài ra, bạn nên tạo cho mình một tâm lý thoải mái, vui vẻ và tích cực. Chẳng hạn như mở một bài nhạc yêu thích với chiếc loa trong phòng ngủ cũng khiến việc nghỉ ngơi trở nên thoải mái hơn.

Kiểm tra lại các loại thuốc uống: Theo nhiều nghiên cứu, một số loại thuốc có khả năng tác động đến não bộ dẫn đến xảy ra hiện tượng déjà vu. Việc sử dụng thước phải có sự khuyến cáo của bác sĩ.

Xem thêm