Lượng muối vào cơ thể từ 2 nguồn chính: phần được thêm vào thức ăn (gồm gia vị muối ăn, mắm, hạt nêm… được thêm trong quá trình chế biến, kể cả bảo quản như trong các loại đồ hộp, thức ăn nhanh…) và phần có tự nhiên trong thực phẩm. Thành phần chính của muối là Natri (Na), đây là chất có nhiều tác động vật lý – hóa học trong cơ thể.
Các dấu hiệu chứng tỏ ăn nhiều muối
Rất khó để biết thức ăn hàng ngày chứa bao nhiêu muối, thậm chí rất nhiều loại thực phẩm chế biến sẵn không cung cấp thông tin về lượng muối. Do vậy, để nhận biết cơ thể dư muối, hãy chú ý những dấu hiệu sau:
1. Khát nước nhiều
Muối có thể gây “mất nước” tế bào do làm mất dịch nội bào, điều này dẫn đến nhiều cơ chế bên trong cơ thể tạo nên phản ứng khát nước. Nếu bạn nhận ra rằng bạn thường xuyên khát nước, có thể bạn đã ăn quá mặn. Uống đủ nước cần thiết và giảm lượng muối ăn vào sẽ giúp khôi phục cân bằng nước.
2. Cảm giác sưng phù
Bạn có cảm nhận đôi giày của bạn có vẻ chật hơn hay chiếc nhẫn cưới bạn vẫn mang có vẻ nhỏ hơn bình thường? Nếu ăn quá mặn, bạn có thể sẽ có cảm giác trên, vì muối sẽ kéo nước từ bên trong tế bào ra mô kẽ (khoảng không gian giữa các tế bào) và gây sưng phù.
3. Tăng huyết áp
Như đã nói ở trên, muối ăn vào sẽ kéo nước ra khỏi tế bào, lượng dịch này cần được loại khỏi cơ thể, do đó cơ thể sẽ đưa dịch này tới thận để lọc và loại thải qua đường tiểu. Nếu thận phải tăng cường công việc thường xuyên, chúng sẽ đình công, dẫn đến huyết áp cao.
4. Sỏi thận
Nếu thận phải lọc nhiều hơn vì bạn ăn quá nhiều muối, thận dễ có khả năng tạo sỏi hơn, đặc biệt nếu chế độ ăn của bạn cũng nhiều protein. Sỏi thận lâu dài có thể dẫn tới bệnh thận trong tương lai.
5. Luôn cảm thấy thức ăn quá nhạt
Nếu bạn không nêm thêm gia vị trước khi ăn, bạn có cảm thấy vô cùng nhạt nhẽo? Vị giác thích nghi dần với chế độ ăn mặn lâu dài, do đó nó luôn đòi hỏi món ăn của bạn phải mặn. Điều đó về lâu dài sẽ trở thành vòng luẩn quẩn, đã ăn mặn nhưng càng cần thêm muối để thỏa mãn vị giác.
Điều chỉnh chế độ ăn như thế nào?
WHO khuyến cáo lượng muối nạp mỗi ngày nên dưới 5 – 6g đối với một người trưởng thành, không có bệnh lý tim mạch, bệnh thận hay đái tháo đường.
Với mục đích tư vấn việc giảm ăn mặn cho người dân, Trung tâm Truyền thông – Giáo dục Sức khỏe Trung ương Bộ Y tế đã đưa ra lời khuyên: “Cho bớt muối – Chấm nhẹ tay – Giảm đồ ăn mặn”
Cho bớt muối: giảm 1/2 lượng muối và các gia vị chứa muối khi nấu ăn.
Nếm thức ăn trước khi cho thêm mắm, muối.
Bổ sung các gia vị khác như tiêu, ớt chanh… để tăng vị giác
Cách tính hàm lượng muối trong các loại gia vị “mặn”:
5g muối có trong 1 muỗng cafe muối = 2 muỗng cafe hạt nêm = 2,5 muỗng canh nước mắm = 3,5 muỗng canh nước tương.
Chấm nhẹ tay: giảm 1/2 lượng muối và gia vị chứa nhiều muối khi ăn
Bỏ hoặc hạn chế chấm hoặc không chấm ngập thức ăn vào muối và gia vị mặn
Nên pha loãng nước mắm để chấm khi ăn
Giảm đồ ăn mặn: giảm 1/2 lượng thực phẩm chứa nhiều muối khi lựa chọn.
Tăng các loại thức phẩm tươi, ít qua chế biến.
Hạn chế các bữa ăn ngoài hàng quán.
Đọc hàm lượng muối trên các loại thực phẩm trước khi mua./.
